Bireylerde özellikle de kadınlarda belirli yaştan sonra eksikliği görülen B12 vitaminini hepiniz duymuşsunuzdur. Unutkanlık ve yorgunlukla ilişkilendirilen B12 vitamininin neden önemli olduğunu ve detaylarını gelin hep birlikte inceleyelim…
Vitaminler besinlerde bulunan, metabolik olaylarda rol oynayan, enerji üretimini ve hücre yenilenmesini sağlayan mikro moleküllerdir. Bireylerin günlük beslenmelerinde gıdalardan almaları gereken vitamin miktarları belirlidir; ancak birey eğer gıdalardan yeterli miktarda vitamin alamıyorsa o zaman doktoruna danışarak ek takviye kullanabilir. Vitamin olarak bilinen B12 ise sıklıkla eksikliğini gördüğümüz bir vitamin olarak karşımıza çıkar. B12 vitamini yani kobalamin suda çözünen bir vitamindir. Gıdalarda genellikle üç farklı formda bulunur. B12 vitamini vücutta oldukça önemli işlevlere sahiptir; folatla birlikte protein ve kırmızı kan hücrelerinin oluşumunda, DNA ve metiyonin üretiminde, sinir hücrelerinin korunmasında ve enerji elde etmede rol oynar. Hatta bazen vücutta yardımcı enzim olarak da görev yapar. Dolayısıyla B12 eksikliğinde alyuvarların sayısı azalabilir ve şekli bozulabilir. Sinir hücreleri hasar görebilir. Yani vücuttaki birçok metabolik olay açısından B12 eksikliğinin önemli olduğunu söylemek mümkündür.
NEDEN B12 EKSİKLİĞİ GÖRÜLÜR?
Kişinin yaşı, cinsiyeti ve tüketim alışkanlıkları B12 düzeyini etkiler. Yaşlılarda mide problemlerinin artmasıyla birlikte B12 eksikliğinin görülme sıklığı artabilir. Yine aynı şekilde vegan/ vejetaryen beslenen bireylerin hayvansal gıda tüketimlerinin azalmasına bağlı olarak B12 eksiklikleri görülebilir ve bu kişilerin ek takviye tüketerek yeterli alım düzeylerine ulaşmaları gerekir. Ayrıca diyabet hastalarının kullandığı bazı ilaçlar veya başka ilaç türleri de B12 eksikliğine sebep olabilir. Bu yüzden doktorunuza danışarak bilinçli ilaç tüketimi ve gerekliyse ek takviye alımı önem taşır.
Gıdaları tüketmek kadar pişirme yöntemi de önemlidir. Gıdaların muhafaza edilmesi, pişirilmesi ve suda bekletilmesi gibi birçok olay B12 vitamininin kaybına neden olur. Aynı zamanda bireyler eğer günlük beslenmelerinde B12 vitamininden zengin gıdaları yetersiz tüketiyorlarsa yine B12 eksikliği görülebilir. Ek olarak intrinsik faktör olarak adlandırılan ve mideden salgılanan bu glikoprotein, gıdalardaki B12 vitamininin bağırsaklardan emilmesi için gereklidir; eğer bireyde mide, bağırsak problemleri veya intrinsik faktör eksikliği bulunuyorsa yine B12 vitamininin eksikliği görülebilir.
BELİRTİLERİ NELERDİR?
* Dikkat dağınıklığı
* Halsizlik, yorgunluk
* Unutkanlık
* El parmaklarında uyuşma
* Baş ağrısı ve dönmesi
* Kansızlık
* Sinirlilik
* Pernisiyöz anemi
* Sinir ve beyin hücrelerinin bozulması
HANGİ GIDALARDA BULUNUR?
* Karaciğer, böbrek gibi sakatatlar
* Kırmızı et, kabuklu deniz ürünleri ve balık
* Yumurta
* Süt, yoğurt, peynir