Bir köy düşünün… Toroslar’ın orta yerinde dağların yamacında. Karayolu Yol ağının en sonunda Taşeli bölgesinin zirvesinde.
Üretim yapıyorlar. Emekliler gelip köyüne yerleşiyor. Sahip çıkıyor ecdadının topraklarına. 'Ülkenin kalkınması üretmekten geçer' diyorlar topyekûn. Atatürk’ü ve onun ilkelerini de kendilerine rehber edinmişler.
Susuz tarım yapıyorlar zorunluluktan. Türkiye'nin en lezzetli elmasını ve çekirdekli organik kuru üzümünü üretiyorlar.
Başka çiftçiler gibi ağaç başı 500 kilo ürün alabilirler. Ama bunlar susuz tarım yaptığı için 50 kg alıp olsun üretim üretimdir diyorlar.
Köyün iki tarafından ırmak akıyor. Köy biraz yüksekçe bir yerde, dedik ya Toroslar’ın başında diye, Taşeli’nin tam da kendisi. Devlet eli olmadan, akan ırmaktan faydalanmak ne mümkün. Yan komşu köyün boşa akan dere suyu bile verilmemiş, kış aylarında verilse dolduracaklar havuzlarını. göletlerini. Domates, biber üretecekler, salça yapacaklar, vermeyecekler ketçaba salçaya para mesela. Her seferinde yetkililer tamam demiş ama orda kalmış mesele kapatılmış. Neden mi? Çizgileri bela olmuş işte.
İçmeye abdest almaya suları yok. Toplanmışlar kendi aralarında para. Ne mühendisler getirip baktırmışlar. Ölçtürmüş biçtirmişler. Sondaj açmışlar birkaç yere içme suyu bulmak umuduyla. O da yeterli olmamış.
İklimler değişmiş o eski karlar yağmaz olmuş topraklarına. Ağaçlar kıştan alamamış suyunu her biri direniyor hayatta kalabilmek için tıpkı köyün çiftçileri gibi. Gün geçtikçe onların da umutları yok olmuş, kuruyan elma ağacının yere düşen yaprakları gibi; bir bir vazgeçiyor üretimden.
Çiftçi; ilaç, mazot parasını çıkaramaz olmuş sattığı üründen, gübre kullanmıyorlar mesela imkansızlıktan. Kendi emeklerini hiç hesap etmeden çalışıyorlar. Ama nafile elde yok avuçta yok… Köye gelirken yanlarında getirdikleri birikimleri de erimiş zamanla azar azar.
Onlar üretmek istiyor. Irmaktan su istiyor. 'Suyumuz olursa topraklarımız verimli, kan eksek adam biter' diyorlar. Öteki köyler gibi fırsat eşitliği istiyorlar. Diğer köylere dokunan devlet elinin kendilerine de dokunmasını istiyor. Haykırıyorlar sesi kısılana kadar. Ama duyan yok konuşan yok. Lal olmuş tıkamış kulaklarını duyacak olanlar. Çizgileri bela olmuş başlarına. Sevmeseler Atatürk'ü, vazgeçseler çizgisinden olacakmış her şey cennet gibi; dağlardan sular akacakmış şırıl şırıl. Ama ne onlar çizgisinden vazgeçiyor ne de diğerleri zikrinden.
Burası neresi mi? Toroslar’ın en çalışkan, en güzel, en demokrat, en çağdaş köyü Esentepe (Lemos) Köyü…
